Kerstwens Mano Bouzamour: Muziek is zuurstof

2020, wat een raar jaar.

Een jaar van anderhalve meter afstand.

Mondkapjes, persconferenties en lockdowns. Zoom-meetings, wandelafspraken en surrealistische teststraten. Een jaar waarin ik mijn vader en moeder nauwelijks heb kunnen knuffelen. Beste vrienden met een elleboogtik begroet. En uitjes niet meer vanzelfsprekend zijn.

Als er iets is wat ik het meest mis, op m’n kapper na, zijn het concerten in Het Concertgebouw. Van intieme kamermuziek in de Kleine Zaal tot bombastische symfonieën in de Grote Zaal.

Ik mis de aanblik van het prachtige gebouw op het Museumplein, op de nok van het dak een vergulde lier. Ik mis de hartelijke verwelkoming van de decent geklede, glimlachende kaartjesscanners.

Ik mis de ‘fijne voorstelling, meneer’ van het garderobemeisje dat eventjes verlegen met je flirt op het moment dat ze je het kaartje geeft. Ik mis het dwalen door de eindeloze gangen samen met je geliefde, een vriend, je moeder of je vader, een collega, een zus of broer. Ik mis de Spiegelzaal, de Kleine Zaal, maar vooral de Grote Zaal.

Ik wou dat ik er was.

Ik mis naar m’n plek schuifelen, het strijken met m’n vingertoppen over de zachte, velvetrode stoelen. Zitten, bewonderend om je heen kijken, de prachtige ornamenten in het plafond, de zaalverlichting die weerspiegelt in de glanzende pijpen van het enorme orgel dat als een grote bewaker over de ruimte waakt. Telkens mezelf afvragend: hoeveel uren pure liefde en ambacht er in deze zaal zijn gestoken.

Ik mis het ontroerende moment vlak voordat een orkest begint: wanneer de musici hun instrumenten op de juiste toonhoogte stemmen.

Ik mis het moment dat de deuren voor een pianist geopend worden en een daverend applaus te horen is. Wanneer hij de treden afloopt en zich achter de Steinway schaart. De stilte die meteen valt wanneer de pianist gaat zitten.

Ik verbeeld me altijd dat de vingers de bevrijders zijn van de tonen die gevangen zitten achter het traliewerk van gouden staalsnaren en dat zij die resonerend uit de klankkast laten ontsnappen waardoor ze in alle vrijheid door de ruimte zweven, als stofjes in een lichtglans.

Ik mis de ingehouden kuchjes uit de zaal.

Ik mis de vingervlugheid van de Russische celliste die met tomeloos veel mededogen, plezier en precisie Sjostakovitsj speelt en wier naam zo ingewikkeld is dat het vrijwel onmogelijk is om die te onthouden, láát stáán uit te spreken.

Ik mis de symfonieën waar je, als je dichtbij zit en heel goed kijkt, de zweetdruppeltjes op de gezichten van musici ziet parelen, alsof ze door een nevelwolk zijn gelopen. De dynamische dirigent die bij iedere nieuwe maat van mimiek en houding verandert, alsof-ie wordt geteisterd door een onophoudelijke reeks gemoedsstemmingen.

Ik mis zelfs de meneer die stiekem een filmpje denkt te maken terwijl z’n fucking flits aanstaat. De plaatsvervangende schaamte die het bij je doet opwellen, onmiddellijk gevolgd door vurige irritatie. Het gegrom vanuit het publiek dat hem dwingt te stoppen met z’n stupiditeit.

Ik mis het samen met bekenden en onbekenden wegdromen tijdens de concerten.

Met minieme hoofdbewegingen meedeinen met de muziek.

Samen op hetzelfde ritme mee ademen. Samen de muziek ervaren. Samen de adem laten benemen.

Muziek is zuurstof.

Ik stik.

Ik mis het terug naar huis wandelen na een voorstelling. Volledig verzadigd, zen en niet meer baldadig, de hersenmist die na een sprookjesachtig mooie avond compleet opgetrokken is.

Een rein brein na een fijn samenzijn.

Hoeveel ik ook van muziek uit een scherm of AirPods hou, níéts gaat boven een liveconcert in Het Concertgebouw. Het wegvallen van alle concerten is een gigantisch gemis. De straten zullen met Kerst en Oud en Nieuw uitgestorven zijn. Het Concertgebouw is leeg.

De grote hamvraag: wanneer kunnen we er weer met z’n allen zorgeloos heen?

2020, wat een raar jaar.

Maar volgend jaar zijn we hopelijk anderhalve meter dichter bij elkaar.

Laat het vaccin er snel zijn.

Na de lockdown verlang ik eigenlijk, wil ik eigenlijk, niets anders dan met jullie in Het Concertgebouw samen zijn.