Claron McFadden - Op zoek naar klanken van anderen

‘Ik voel me zeer rijk met de vier programma’s die ik voor mijn Spotlight mocht samenstellen. De meeste zangeressen van boven de zestig zingen niet meer, maar ik weet niet beter en zit vol ideeën.’

‘Met pianist Claire Chevallier maak ik opnieuw een programma: American-French Connection, over de wederzijdse beïnvloeding van Franse en Amerikaanse muziek in een heel interessante tijd, tussen 1915 en 1940. Claire heeft me de ogen geopend, ze weet er ook veel van af. Ik durfde nooit goed Franse chansons te zingen, wel barok, maar chansons niet. Ik dacht altijd: er zijn genoeg mensen die dat beter kunnen. Maar met Claire voelt het vertrouwd. Ze speelt op een Erard, en kust op die manier de klanken van die tijd wakker. We traceren honderd jaar later wat er toen geklonken heeft. Ellington is net Debussy, Cole Porter klinkt als Poulenc. Een beetje theater kun je wel verwachten, ik ben niet iemand die in de bocht van de vleugel gaat staan zingen.’

Een beetje theater kun je wel verwachten

Op wereldreis

‘In het familieconcert Kom, we gaan op wereldreis! ga ik ook terug in de tijd. Hoe verandert je kijk op Manuel de Falla als je weet welke muzikale verhalen en tradities er in zijn muziek schuilgaan? Ik zou zo graag zien dat termen als klassieke muziek en wereldmuziek niet meer twee verschillende dingen betekenen. Beethoven is ook wereldmuziek, als je hem in Bhutan laat horen. Muziek van Falla, weet je wat je daarin allemaal hoort? Roma- en Sinti-invloeden, Marokkaans, Arabisch. Aan de hand van een goed verhaal en goede muziek wil ik een reis maken met de kinderen, en laten horen dat alle muziek elkaar heeft beïnvloed, alle muziek hoort bij elkaar en verbindt ons allemaal. Een reis door de muziek, met verhalen, met melodieën.’

Ik voel me niet per se zangeres, eerder instrumentalist

‘Claron, ik heet niet voor niets zo, denk ik: openheid, duidelijkheid, ik zoek naar verbinding, naar klanken van anderen, naar andere klanken. Samen draag je bij aan een nieuw narratief. Ik voel me niet per se zangeres, eerder instrumentalist. Als ik iets solistisch moet doen, zoek ik altijd naar het geluid van, bijvoorbeeld, de klarinettist achter me, om verbinding te leggen en samen kamermuziek te kunnen maken.’

Op zoek naar verbinding

‘In de workshop Zwerm gaat het over intuïtieve creativiteit, het overwinnen van bepaalde angsten. Hoe leer je om je eigen stem te ontwikkelen, niet je zangstem, maar je creatieve stem die binnen in je zit? Dan moet je eerst een veilige omgeving hebben waarbinnen je verbinding hebt met de ander, je stem loskoppelen van tekst en reageren op wat er in je omgeving gebeurt. Iedereen heeft zijn eigen stijl van improviseren, maar die moet je wel durven laten zien en horen. Als musicus heb je vaak plankenkoorts, ikzelf ben altijd zenuwachtig als ik op moet. Tijdens de workshop is er geen oordeel, alleen dat van jezelf. Je wilt intuïtief iets zeggen, neem die ruimte! Als je dat doet, ontstaat er magie. Zwerm, zo noem ik de workshop. Bij mensen is er heel snel, net als bij dieren, zwermgedrag. In een groep kunnen er onzichtbare verbindingen ontstaan, je voelt je samen sterker. Je in een groep bewegen en toch je eigen stem laten horen, daar gaat deze workshop over.’

Hoe leer je om je eigen creatieve stem te ontwikkelen?

‘In het sluitstuk van de Spotlight-reeks duik ik in de wereld van Nina Simone. Ik laat haar door mij spreken. Haar manieren van zingen en bewegen heb ik minutieus bestudeerd. Denk aan een soort seance, je ziet mij, hoort mij, maar ook Nina Simone…’