Eregalerij: Zweers
wo 31 jul 2019 - 2 minuten leestijd - Tekst: Liesbeth Houtman
De namen van 49 componisten sieren de eregalerij in de Grote en de Kleine Zaal. Wie zijn onder hen die onbekende namen? Deze keer: Bernard Zweers (1854-1924).
Onderdeel van
Leven
Amsterdamse componist, dirigent en pedagoog, aanvankelijk autodidact. Zoon van een muziekhandelaar en pianostemmer. Al in zijn vroege jeugd wordt Bernard Zweers geplaagd door tinnitus (oorsuizen). Het weerhoudt hem er niet van om op zijn veertiende zijn eerste kamermuziekwerken te componeren. Van cruciale betekenis voor zijn muzikale ontwikkeling is Wagners Der Ring des Nibelungen die hij in 1881 in Berlijn hoort. ‘Mijne ooren, die altijd suizen, suisden toen eerst recht!’ Kort daarop voltooit hij zijn Eerste symfonie. Die biedt hem de kans om les te nemen bij Salomon Jadassohn in Leipzig. Na terugkomst in Amsterdam werkt Zweers als koordirigent, tot zijn gehoorproblemen hem dwingen te stoppen. Als leraar aan het conservatorium en de muziekschool leidt hij talloze componisten op, onder wie Hendrik Andriessen.
Werk
Een nationale Nederlandse toonkunst is Zweers’ grote ideaal. In zijn vocale werken gebruikt hij uitsluitend Nederlandse teksten. Maar ook zijn ‘onderwerpen’ zijn oer-Hollands: Gijsbrecht van Aemstel en Rembrandt bijvoorbeeld. Tegelijkertijd is de Duitse invloed stevig verankerd in zijn muziek. De Derde symfonie ‘Aan mijn vaderland’ leverde hem de bijnaam ‘de Nederlandse Bruckner’ op. Deze Nederlandse pendant van Smetana’s Má vlast is zijn grootste succes gebleken. Na Zweers’ dood is zijn muziek snel vergeten. Van zijn drie symfonieën bestaan nog wel plaatopnamen. Ook leeft de componist voort als naamgever van een kade in Amsterdam-Zuid.
