Mahlerman doet verslag - Dag 11

Zondagmorgen smeedde ik een vermetel plan: ook de extra uitvoering van de Achtste symfonie bijwonen, om halftwee die dag. Vrijdagavond had die monstrueuze symfonie mij zodanig beroesd dat ik dorstte naar meer. Het was niet noodzakelijk een goed idee, het was misschien zelfs een ronduit slecht idee. Soms moet je de herinnering intact laten. Herinneringen worden namelijk nooit slechter, hoogstens vager. De tweede keer zou alle verrassing weg zijn, wie weet vond ik het dan minder goed. Het is zoals na jaren een boek herlezen en je afvragen waarom je het intussen aan zoveel mensen hebt aangeraden. Het toeval hielp een handje: de zaal was compleet uitverkocht. Buiten aan de draaideur stonden mensen met een bordje ‘Ticket wanted’ voor hun borst, als taxichauffeurs op een luchthaven. Ik geraakte niet meer aan een ticket en was er uiteindelijk niet eens rouwig om.

Her en der in de omgeving van het Concertgebouw zag je gisteren Ajax-fans met een clubshirt aan. Ook voor hen was het de dag van de ontknoping, ook zij dachten terug aan de voorbije twee weken, en hoe het allemaal was gelopen. Dat deed ik ook, als Mahlerman, zij het met meer tevredenheid. Wat een reis is het geweest! Alle symfonieën chronologisch na elkaar horen, avond na avond, geeft je een uniek totaalbeeld waarin elke symfonie zijn specifieke plaats in het geheel heeft. De Mount Everest is beklommen: het uitzicht is fenomenaal maar zoals in de allereerste aflevering van deze column stond: voor een pelgrim is de reis belangrijker dan de bestemming. Ik geef toe dat je daar bij Ajax-fans niet mee hoeft aan te komen.

Wat waren de hoogtepunten, welke momenten waren bijzonder? Daar moet een lijstje van komen. Welaan dan. Vier avonden sprongen er voor mij uit: Mahler 8, Mahler 9, Mahler 1, Mahler 5. Dat had ik op voorhand nooit kunnen denken; wat had ik nou eenmaal met die Achtste? Zelfs met de Negende was het altijd maar zo-zo geweest. Het Concertgebouworkest toonde alweer z’n klasse, de Berliner Philharmoniker bewees waarom het wereldtop is en het Budapest Festival Orchestra sprong er weer uit, dankzij eeuwige belhamel Iván Fischer. Hoe imposant was ook het Chicago Symphony Orchestra.

Wat voor uitstekende zangers heb ik ook gehoord: Catriona Morison en James Newby zetten in het allereerste recital op vrijdagmiddag al een erg hoge standaard, Klaus Mäkelä deed hetzelfde op vrijdagavond met de Eerste symfonie. En pianist Julius Drake gaf als liedbegeleider 'par excellence' in vijf recitals tien jonge zangers de gelegenheid te schitteren.

Met Das Lied von der Erde besloot gisterenavond het Mahler Festival 2025. Zo is het natuurlijk moeilijk om er met een knal uit te gaan, zoals pakweg met het slotakkoord uit de Eerste of Vijfde symfonie. Een gemurmeld 'Ewig .. ewig...', begeleid door obbligato hoesters in de zaal, feestelijk is het niet. Gelukkig was er de Berliner Philharmoniker: wat imponeerde dat orkest in de Negende symfonie, het Adagio van de Tiende symfonie en in Das Lied von der Erde. Wat een fluitsolo was dat in 'Der Abschied'! Welke kleuren kwamen er van die houtblazers. Dirigent Sakari Oramo gaf niet de indruk veel toe te voegen – in zo’n geval kan je zo’n orkest gewoon beter zijn gang laten gaan en genieten van het zicht.

Niets dan blije gezichten achteraf in Het Concertgebouw én in het Vondelpark, waar duizenden toeschouwers in het Mahler Paviljoen een of meer uitvoeringen kwamen bijwonen. Wat een geweldige sfeer heerste er. Op beide plaatsen hoorde je dezelfde vraag: wanneer is het volgende Mahler Festival?

Dankbar,

Mahlerman